مکر دیگر انگیختن وزیر در اضلال قوم ( بخش چهاردهم )

مشاهده ی بخش های قبلی ابیات از شماره ی 553تا 567 داستان تا بدین جا رسید که وزیر پادشاه جهود برای از بین بردن دین مسیح به میان مسیحیان رفت و بعد از جمع کردن آنها به دور خود ، وقتی همه را شیفته و مرید خود کرد ،  برای هر قوم طوماری نوشت که هر کدام از این طومارها با دیگری متفاوت بود و خیلی از این طومارها دارای احکام ضد و نقیض بود . در این قسمت از داستان وزیر برای عملی کردن نقشه ی خود به خلوت می رود و دیگر هیچ کس را قبول نمی کند ... از طرف مریدان اصرار برای بیرون آوردن او از خلوت را داشتند و او بر ماندن در خلوت اصرار می ورزید ...   مکر دیگر انگیختن وزیر در اضلال قوم   در عنوان این بخش "اضلال" یعنی گمراه کردن . "مکر انگیختن " یعنی حیله و نیرنگ .   مکر دیگر آن وزیر از خود ببست وعظ را بگذاشت و در خلوت نشست مشاهده ی بخش های قبلی ابیات از شماره ی 553تا 567 داستان تا بدین جا رسید که وزیر پادشاه جهود برای از بین بردن دین مسیح به میان مسیحیان رفت و بعد از جمع کردن آنها به دور خود ، وقتی همه را شیفته و مرید خود کرد ،  برای هر قوم طوماری نوشت که هر کدام از این طومارها با دیگری متفاوت بود و خیلی از این طومارها دارای احکام ضد و نقیض بود . در این قسمت از داستان وزیر برای عملی کردن نقشه ی خود به خلوت می رود و دیگر هیچ کس را قبول نمی کند ... از طرف مریدان اصرار برای بیرون آوردن او از خلوت را داشتند و او بر ماندن در خلوت اصرار می ورزید ...   مکر دیگر انگیختن وزیر در اضلال قوم   در عنوان این بخش "اضلال" یعنی گمراه کردن . "مکر انگیختن " یعنی حیله و نیرنگ .   مکر دیگر آن وزیر از خود ببست وعظ را بگذاشت و در خلوت نشست وعظ بگذاشت  : موعظه و سخنرانی را رها کرد . خلوت  : در اصطلاح صوفیان ، عبادت و ذکر خدا در تنهایی است و مدت معین دارد که غالبا چهل روز است .   در مریدان در فگند از شوق سوز بود در خلوت، چهل، پنجاه روز خلق دیوانه شدند از شوق او از فراق حال و، قال و، ذوق او شوق او : شوق دیدار او حال : حالت درونی مرد خدا که با اشارت های حق پدید می آید و خود انسان در ایجاد یا دوام یا از بین رفتن آن نقشی ندارد . قال : سخن حال و قال : احوال درونی و بیرونی ذوق : در لغت به معنای چشیدن و در زبان صوفیان نخستین مرتبه شهود است . یعنی آن مرحله ای از سیر به سوی خدا ، که در آن بنده مزه ی معرفت را چشیده اما هنوز در آغاز راه است .   لابه و زاری همی کردند و او از ریاضت گشته در خلوت، دو تو دو تو : خم شده معنی سخن مولانا این است که چنان غرق در ریاضت بود که سر بلند نمی کرد و توجهی به لابه و زاری مریدان نداشت .   گفته ایشان: " نیست ما را بی تو نور بی عصا کش، چون بود احوال کور؟ از سر اکرام و، از بهر خدا بیش از این ما را مدار از خود جدا ما چو طفلانیم و، ما را دایه تو بر سر ما گستران آن سایه تو" در این بخش حرف های مریدان را بیان میکند که از نبود پیر خود ناله و زاری میکنند و خود را همچون کور بی عصا می دانند که بدون پیر راه خود را گم میکنند و چون طفلانی که او دایه ی آنهاست .   گفت: "جانم از محبان دور نیست لیک بیرون آمدن دستور نیست " وزیر گفت جان من هم در شوق شماست اما اجازه ی بیرون آمدن ندارم .   آن امیران در شفاعت آمدند وآن مریدان در شناعت آمدند امیران شفاعت می کردند تا وزیر از خلوت بیرون آید و مریدان زبان به شکوه گشودند .   کاین چه بد بختی است ما را ای کریم؟ از دل و دین مانده ما بی تو یتیم تو بهانه میکنی و، ما ز درد میزنیم از سوز دل، دمهای سرد دم های سرد : آه میکشیم   ما به گفتار خوشت خو کرده ایم ما ز شیر حکمت تو خورده ایم حکمت : سخنان سودمند و راهنماینده . در بیت دوم منظور این است که ما از سخنان تو بهره برده و پرورش یافته ایم .   الله الله، این جفا با ما مکن لطف کن، امروز را فردا مکن الله الله : به خاطر خدا . این کار نیک را امروز بکن و به فردا نینداز   میدهد دل مر تو را ،  کاین بی دلان بی تو،  گردند آخر از بی حاصلان؟ آیا دلت راضی میشود که این عاشقان بی تو بمانند و زندگی آنان بی حاصل شود .   جمله در خشکی چو ماهی می طپند آب را بگشا، ز جو بردار بند ای که چون تو در زمانه نیست کس الله الله، خلق را فریاد رس مانند ماهیانی در خشکی گرفتار شدیم آب را باز کن ای کسی که بی همتا هستی ، فریاد رس خلق باش ...